We zien duidelijk de effecten van de coronacrisis, met name op het gebied van werken en reizen. En ook op het gebied van wonen zien we gevolgen. Jaarlijks publiceert Stichting Achmea Rechtsbijstand de Juridische Barometer, omdat juridische hulpvragen een beeld geven van hoe het ervoor staat in de maatschappij.
Brigitte werkt al jaren bij een reisorganisatie. Het bedrijf doet goede zaken. Door de corona-uitbraak ligt van de een op andere dag de hele reismarkt stil. Haar werkgever zit met de handen in het haar en vraagt ook Brigitte om een zogenaamd 'loonoffer' te brengen.
De werkgever van Brigitte kijkt de Coronasituatie eerst even aan. Als duidelijk is dat de situatie langer dan een paar weken duurt, besluit hij een loonkostensubsidie aan te vragen. Hij doet een beroep op de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkgelegenheid, de zogenaamde 'NOW-1'. Omdat het virus blijft rondwaren en de reismarkt niet op gang komt, doet de werkgever van Brigitte ook een beroep op de vervolg noodmaatregelen, de 'NOW-2'. Brigitte blijft voor een deel van de week aan het werk. Zij werkt de administratie bij en ontwikkelt plannen voor het moment dat de reismarkt weer op gang komt. De rest van de week zit Brigitte thuis.
De situatie verbetert echter niet en de werkgever beroept zich op 1 oktober op de noodmaatregelen uit het pakket 'NOW-3'. De loonkostensubsidie wordt daarin via een staffel afgebouwd. Dat kost de werkgever van Brigitte flink meer aan loonkosten. Haar werkgever komt dusdanig klem te zitten, dat hij alle werknemers, ook Brigitte, vraagt om een loonoffer. Hij vraagt Brigitte om 15% van haar loon in te leveren. Brigitte heeft zelf ook de nodige vaste lasten en zegt daarom dat zij het loonoffer niet ziet zitten. Brigitte is van mening dat het gebrek aan werk een werkgeversrisico is, dat voor rekening komt van haar werkgever. Brigitte is binnen haar gezin de kostwinner en heeft het uitgavenpatroon van haar gezin afgestemd op haar salaris. Als daar 15% vanaf gaat moet zij stevig in haar uitgaven snijden. Het voelt voor Brigitte wel een beetje dubbel, omdat zij een deel van de week niet werkt en thuis is.
Omdat Brigitte verzekerd is voor rechtsbijstand belt zij met een jurist van Stichting Achmea Rechtsbijstand. De jurist legt uit dat het gebrek aan werk voor Brigitte in beginsel inderdaad voor rekening en risico van de werkgever is. De jurist vertelt ook dat de uitbraak van het virus een zodanig buitengewone omstandigheid is dat de rechtspraak er rekening mee houdt dat een andere verdeling van het risico wel eens aan de orde kan komen. De jurist gaat in gesprek met zowel Brigitte als haar werkgever en komt tot een oplossing waar beide partijen mee kunnen leven. De verwachting is dat per 1 oktober 2021 de reismarkt weer op gang is gekomen. Als het goed is, is dan een groot deel van Nederland gevaccineerd. Ze spreken af dat Brigitte per 1 oktober 2020 15% van haar loon inlevert voor een periode van maximaal een jaar. Vanaf oktober 2021 ontvangt Brigitte iedere maand het niet betaalde gedeelte van haar maandsalaris als extra salaris. En dit totdat het niet betaalde gedeelte van haar salaris volledig is verrekend. Als het eerder tot een ontslag komt dan ontvangt Brigitte alsnog het openstaande tegoed aan salaris bij de eindafrekening. De werkgever van Brigitte is blij omdat hij wat meer financiële ruimte krijgt. En Brigitte is blij omdat zij, in ieder geval op de langere termijn, geen salarisachterstand oploopt.
Marie en Thijs wonen samen met hun 3 kinderen in een prettige woning. Dan doen de buren hun nieuwe plan uit de doeken. Zij willen hun woning gaan uitbouwen, met veel hak- en breekwerk. Hoe komen ze deze periode goed door, waarin ze veel thuis zijn met de kinderen en ook thuiswerken?
De buren geven aan dat de verbouwing maar liefst 8 weken gaat duren, waarbij veel hak- en breekwerk wordt uitgevoerd. Omdat de huizen geschakeld zijn aan elkaar, zal dit de nodige geluidsoverlast geven. Marie en Thijs werken door de Coronasituatie juist veel thuis. Hoe gaan ze dit in goede banen leiden?
Marie en Thijs hebben een rechtsbijstandverzekering en bellen om advies. Zij krijgen een jurist die veel ervaring met dit soort zaken heeft. Marie en Thijs geven aan dat zij niet tegen de uitbouw zijn, maar wel er heel erg tegen op zien: hoe kunnen ze hun werk goed uitvoeren, hoe blijft hun thuis nog steeds een fijne plek en wat mogen ze hierbij van hun buren verwachten?
Waarbij we meteen duidelijk maken dat de buren niet tegen de plannen zijn, maar wel zorgen hebben. Hierop volgt een gezamenlijke digitale afspraak tussen beide buren, begeleidt door Stichting Achmea Rechtsbijstand. Samen bespreken we de mogelijkheden. Als beste en werkbare oplossing komt naar voren dat als duidelijk is wanneer werkzaamheden met harde geluiden worden uitgevoerd, dit wordt overlegd. Zodat Marie en Thijs hun planning daar op kunnen aanpassen. Bijvoorbeeld door op die tijden geen online vergadering bij te wonen, of een middag op een andere locatie te werken. Daarom spreken de buren met elkaar af dat ze de aannemer vragen om een overzicht van de werkzaamheden en de bijbehorende planning.
De buren spreken met de aannemer af dat geluidsoverlast alleen tussen 9 en 5 uur plaatsvindt op de afgesproken dagen. En het belangrijkste: de buren begrijpen elkaars situatie en houden daarmee zoveel mogelijk rekening. Op die manier is het hele verbouwingstraject zo goed mogelijk verlopen, waarbij de relatie met de buren alleen maar beter is geworden.
Georgios en Anna hebben zich verheugd op een welverdiende vakantie naar Kos. In januari 2020 stellen zij hun reis met zorg samen. Alles is vooraf vastgelegd en gereserveerd door hun touroperator: de vlucht, het hotel, een huurauto en zelfs een aantal excursies. De aanbetaling bedraagt 1000 euro. In juli 2020 staat de vertrekdatum gepland. De voorpret kan beginnen!
Steeds meer landen voeren strenge regels in en het toerisme wordt aan banden gelegd. Ook Nederland wijzigt de kleurcode van Griekenland naar oranje, wat betekent dat niet-noodzakelijke reizen worden ontraden. Georgios probeert daarom in contact te komen met de touroperator om te overleggen over de ontstane situatie. Telefonisch, per mail, zelfs via social media, maar nergens krijgt hij contact. De overkoepelende brancheorganisatie laat inmiddels via de media weten dat bij kleurcode oranje geplande reizen kosteloos omgeboekt kunnen worden, of een reisvoucher wordt uitgegeven. De zorgen ebben weg bij Georgios en Anna.
Het stel mag afreizen naar Griekenland, al zijn daar nog allerlei beperkingen van kracht. Dat voelt voor hen niet goed, ze maken zich zorgen om hun gezondheid en de omstandigheden daar. Het is een dure vakantie en als je er dan niet optimaal van kunt genieten… Annuleren is alleen niet meer mogelijk, omdat reizen officieel wel mag. Dus kiezen zij voor omboeken. Half juni regelt Georgios dat via Facebook, het enige kanaal waarop hij de touroperator kan bereiken. Wat echter uitblijft is de schriftelijke bevestiging per mail van die afspraak. Het stel vertrouwt echter op de toezegging die is gedaan via Facebook.
Omboeken is niet meer mogelijk én het restant van de reissom moet voor 16:00 uur diezelfde dag worden betaald. Zo niet, dan komt de gehele reis te vervallen. Omdat Georgios de reis al heeft omgeboekt, negeert hij dit bericht. Het is niet meer op hun reis van toepassing, beredeneert hij.
De omboeking van hun reis staat niet in het systeem. En het restant van de reissom is niet betaald. Daarom heeft de touroperator de gehele reis geannuleerd. De kosten zijn voor rekening van Georgios en Anna en bedragen bijna de hele reissom.
De jurist luistert naar hun verhaal. Hij legt aan hen uit dat zij juridisch gezien niet mochten uitgaan van de omboeking. Deze is niet per e-mail bevestigd en daarmee onder voorbehoud gedaan. Wel is de jurist van mening dat als de touroperator beter bereikbaar was geweest, Anna en Georgios al eerder hun reis hadden kunnen annuleren in plaats van omboeken én bovendien tegen lagere kosten.
Onze jurist geeft daarop aan het graag aan een rechter voor te leggen. Dat wil de touroperator vermijden, en ze doet Georgios en Anna een voorstel: de annuleringskosten worden kwijtgescholden én voor het bedrag van de aanbetaling ontvangt het stel een reisvoucher. Een prima uitkomst voor Anna en Georgios! Vooral omdat de omboeking niet was bevestigd en zij juridisch niet heel sterk stonden.
